Giữa vụ thu hoạch rộ măng cụt, đất núi Bảo Lộc thêm màu tím sẫm của những trái măng cụt chín. Sau nhiều giai đoạn triển khai, trái măng cụt xứ núi đã được gắn tem truy xuất nguồn gốc, tự hào chứng minh vị thế của loại trái cây đặc sản.
Giữa vụ thu hoạch rộ măng cụt, đất núi Bảo Lộc thêm màu tím sẫm của những trái măng cụt chín. Sau nhiều giai đoạn triển khai, trái măng cụt xứ núi đã được gắn tem truy xuất nguồn gốc, tự hào chứng minh vị thế của loại trái cây đặc sản.
Bộ Phát triển Nông thôn và Khu vực thông qua Cơ quan Phát triển các hộ sản xuất nhỏ Công nghiệp Cao su (Risda) đã phân bổ 57,15 triệu RM để khởi động các nỗ lực tăng sản lượng cao su tự nhiên bằng cách áp dụng Mô hình Pengeluaran Getah Negara (Petara).
Phó Thủ tướng Malaysia Datuk Seri, Tiến sĩ Ahmad Zahid Hamidi, đồng thời là Bộ trưởng Phát triển Khu vực và Nông thôn, cho biết Petara là lộ trình mới của Risda nhằm đảm bảo ngành cao su tiến lên phù hợp với Khát vọng Madani Nông thôn do Chính phủ đưa ra. “Mục đích nhằm khôi phục sản xuất cao su ở mức tối ưu. Chúng tôi đã thảo luận để cải thiện thu nhập của các tiểu điền cao su thông qua việc phát triển 257.000 ha đất chưa được sử dụng hoặc chưa được sử dụng hết do thiếu lao động trên cả nước” Phó Thủ tướng cho biết.
Ông Ahmad Zahid, cho biết trong tương lai thông qua chương trình Petara, Risda sẽ tìm kiếm một cơ chế mới để tăng sản lượng cao su bằng cách tìm giải pháp cho tình trạng thiếu lao động cũng như thay thế các hộ sản xuất nhỏ và cây cối già cỗi. Ngoài cao su, Risda cũng đang nghiên cứu các loại cây trồng thay thế có tiềm năng tăng thu nhập cho các hộ trồng cao su tiểu điền. Ông nói: “Thông qua mô hình Petara, lợi tức đầu tư có thể được hưởng từ một năm đến ba năm, đây là một thời gian ngắn để các tiểu điền cao su nhìn thấy thành quả lao động của mình”.
Trong khi đó, với chức năng tương tự, Ahmad Zahid cũng trao tặng 50.000 RM theo trách nhiệm xã hội doanh nghiệp của Risda cho sáu trung tâm giáo dục ở Bagan Datuk.
Cây ƒëi·ªÅu hay còn g·ªçi là ƒëào l·ªôn h·ªôt (Anacardium occidentale) có ngu·ªìn g·ªëc xu·∫•t hi·ªán ·ªü vùng ƒêông B·∫Øc Brazil. Cây m·ªçc hoang d·∫°i trên các bãi bi·ªÉn và m·ªôt s·ªë vùng ƒë·∫•t hoang. T·ª´ th·∫ø k·ª∑ 16, cây ƒëi·ªÅu ƒë∆∞·ª£c ng∆∞·ªùi B·ªì ƒêào Nha mang ƒë·∫øn tr·ªìng t·∫°i ·∫§n ƒê·ªô, Malaysia và m·ªôt s·ªë n∆∞·ªõc ƒêông Phi. Ngày nay cây ƒëi·ªÅu là ƒë∆∞·ª£c tr·ªìng r·ªông rãi ·ªü các n∆∞·ªõc nhi·ªát ƒë·ªõi châu Á
ƒêi·ªÅu th∆∞·ªùng tr·ªìng ·ªü nh·ªØng vùng có khí h·∫≠u nhi·ªát ƒë·ªõi có vƒ© tuy·∫øn t·ª´ 30 ƒë·ªô B·∫Øc ƒë·∫øn 30 ƒë·ªô Nam. ƒêi·ªÅu ƒë∆∞·ª£c tr·ªìng ph·ªï bi·∫øn lên t·ªõi 50 qu·ªëc gia và n∆°i tr·ªìng nhi·ªÅu ƒëi·ªÅu nh·∫•t là ·∫§n ƒë·ªô, Mozambich, Brazil, Malayxia, Srilanca, Philipines, Tanzania, Nigieria, Kênia.
Vi·ªát Nam ƒëang là có s·∫£n l∆∞·ª£ng ƒëi·ªÅu nhân xu·∫•t kh·∫©u l·ªõn nh·∫•t trên th·∫ø gi·ªõi. ƒêi·ªÅu th∆∞·ªùng ch·ªâ ƒë∆∞·ª£c tr·ªìng ·ªü các t·ªânh phía Nam nh·∫•t là các t·ªânh vùng Tây Nguyên, ƒêông Nam B·ªô và có m·ªôt s·ªë ít tr·ªìng ·ªü mi·ªÅn Tây. Hi·ªán nay các t·ªânh có di·ªán tích tr·ªìng ƒëi·ªÅu l·ªõn nh·∫•t g·ªìm Bình Ph∆∞·ªõc, ƒê·ªìng Nai, ƒê·∫Øk L·∫Øk, Bình Thu·∫≠n và Bình ƒê·ªãnh.
Công ty cao su Thung Yai của Malaysia tại Thái Lan hy vọng Chính phủ Thái Lan sẽ xem xét cho phép các nhà sản xuất cao su tự nhiên nhập khẩu cao su thô từ các nguồn bên ngoài nước này. Giám đốc Steven Te của Thung Yai cho biết hiện tại nguồn cung đang thiếu hụt và công ty đang gặp khó khăn trong việc tìm nguồn cung cao su từ các đồn điền.
“Vấn đề thiếu hụt nguồn cung có thể là do mùa nóng hiện nay và bị ảnh hưởng bởi giá cao su”, ông nói. Ông Te cho biết, để đảm bảo nguồn cung cao su thô, công ty buộc phải trả giá cao hơn do việc nhập khẩu cao su thô bị cấm ở Thái Lan. Ông bày tỏ hy vọng vấn đề này có thể được giải quyết trong các cuộc gặp song phương trong tương lai giữa lãnh đạo hai nước.
Ông Te cho biết thêm, cao su tự nhiên do nhà máy sản xuất chủ yếu được sử dụng trong nước, xuất khẩu sang Trung Quốc, châu Âu và các nước Trung Đông. Ông cho biết: “Năng lực sản xuất của chúng tôi ước tính khoảng 4.000 tấn mỗi tháng để cung cấp Cao su hỗn hợp STR10, STR20 và STR”.
Cao su Thung Yai, một liên doanh có sự tham gia của các công ty đến từ Malaysia, Trung Quốc và Thái Lan. Vừa qua, Đại sứ Malaysia tại Thái Lan, Datuk Jojie Samuel, cùng với Tổng lãnh sự Malaysia tại Songkhla, Ahmad Fahmi Ahmad Sarkawi, đã đến thăm nhà máy cao su này. Jojie cho biết Thung Yai Rubber là một nhà máy cao su có uy tín, hoạt động tại đây từ năm 1998.
“Chúng tôi luôn muốn nghe ý kiến của các chủ doanh nghiệp Malaysia về hoạt động đầu tư, tiềm năng mở rộng cũng như những thách thức khi kinh doanh tại đây. Chúng tôi cũng sẵn sàng hỗ trợ họ bằng mọi cách có thể để giúp họ mở rộng hoạt động kinh doanh”, ông nói.
Cây ƒëi·ªÅu có giá tr·ªã kinh t·∫ø cao vì nhân ƒëi·ªÅu ch·ª©a nhi·ªÅu ch·∫•t dinh d∆∞·ª°ng khác nhau, trong ƒëó hàm l∆∞·ª£ng ch·∫•t béo chi·∫øm t·ªõi 44.9 %, tinh b·ªôt chi·∫øm 19,82%, ƒë∆∞·ªùng là 13,48 %, ngoài ra còn có ch·ª©a 2,49% là canxi, photpho s·∫Øt và các lo·∫°i vitamin nh∆∞ B1, B2, D, E, PP,…. Nhân h·∫°t ƒëi·ªÅu có th·ªÉ ch·∫ø bi·∫øn thành nhi·ªÅu thành ph·∫©m khác nhau nh∆∞: s·ªØa h·∫°t ƒëi·ªÅu, bánh h·∫°t ƒëi·ªÅu, h·∫°t ƒëi·ªÅu rang mu·ªëi, k·∫πo nhân ƒëi·ªÅu.
H·∫°t ƒëi·ªÅu có tác d·ª•ng t·ªët cho h·ªá tim m·∫°ch, x∆∞∆°ng kh·ªõp. ƒÇn h·∫°t ƒëi·ªÅu m·ªói ngày giúp gi·∫£m cholesterol, t·ªët cho não. ƒêây là món ƒÉn dinh d∆∞·ª°ng phù h·ª£p v·ªõi m·ªçi l·ª©a tu·ªïi t·ª´ ng∆∞·ªùi già, em bé, ƒë·∫øn ph·ª• n·ªØ mang thai
Ngoài công d·ª•ng ƒë·ªÉ ch·∫ø bi·∫øn các món ƒÉn li·ªÅn thì ƒëi·ªÅu cón có th·ªÉ ép d·∫ßu, trong thành ph·∫ßn v·ªè h·∫°t ƒëi·ªÅu th∆∞·ªùng có ch·ª©a t·ª´ 23 ƒë·∫øn 28% d·∫ßu. D·∫ßu v·ªè h·∫°t ƒëi·ªÅu th∆∞·ªùng r·∫•t d·ªÖ cháy, có màu ƒë·∫πp nên th∆∞·ªùng ƒë∆∞·ª£c s·ª≠ d·ª•ng ƒë·ªÉ ch·∫ø vecni cho ƒë·ªì g·ªó, s∆°n ch·ªëng th·∫•m hay s∆°n ch·ªãu nhi·ªát. Ngoài ra d·∫ßu ƒëi·ªÅu còn ƒë∆∞·ª£c s·ª≠ d·ª•ng trong ngành nhu·ªôm ho·∫∑c m·ªπ ph·∫©m
Trái ƒëi·ªÅu (qu·∫£ gi·∫£) ít ƒë∆∞·ª£c nhi·ªÅu ng∆∞·ªùi ti·∫øp xúc. Ch·ªâ có ƒëám tr·∫ª dân vùng ƒëi·ªÅu m·ªõi ƒë∆∞·ª£c th∆∞·ªüng th·ª©c món này, ch∆∞a ƒë∆∞·ª£c khai thác hi·ªáu qu·∫£. Theo các nghiên c·ª©u trong trái ƒëi·ªÅu có ch·ª©a hàm l∆∞·ª£ng vitamin C nhi·ªÅu r·∫•t 5 l·∫ßn qu·∫£ cam, ngoài ra còn có vitamin B2 cùng các ch·∫•t khoáng, ƒë·∫°m, ƒë∆∞·ªùng và tanin r·∫•t t·ªët cho s·ª©c kh·ªèe. M·ªôt s·ªë n∆°i ƒëã s∆° ch·∫ø ƒëi·ªÅu ƒë·ªÉ làm r∆∞·ª£u nh·∫π ho·∫∑c n∆∞·ªõc gi·∫£i khát lên men.
Cây ƒëi·ªÅu là m·ªôt trong nh·ªØng cây công nghi·ªáp có d·∫ßu thích h·ª£p tr·ªìng ·ªü các t·ªânh mi·ªÅn Nam n∆∞·ªõc ta, hi·ªán nay ƒë·ªÉ có t·ªõi 50 t·ªânh tr·ªìng ƒëi·ªÅu và di·ªán tích ƒëi·ªÅu s·∫Ω còn tƒÉng cao khi giá tr·ªã kinh t·∫ø c·ªßa ƒëi·ªÅu ƒëang ƒë∆∞·ª£c kh·∫≥ng ƒë·ªãnh nh·ªù nhân h·∫°t có giá tr·ªã xu·∫•t kh·∫©u l·ªõn.
Nắm bắt xu thế sử dụng và các chính sách khuyến khích nuôi trồng hiện nay, nhiều doanh nghiệp đang đầu tư trồng, mở rộng vùng trồng cây dược liệu có lợi thế cạnh tranh hàng nhập khẩu. Nghịch lý nhập siêu dược liệu được kỳ vọng sẽ dần thay đổi, nhất là sau khi Chính phủ có những chỉ đạo tại hội nghị toàn quốc về phát triển dược liệu vừa qua.
Một vấn đề đang được nhiều chuyên gia và người tiêu dùng quan tâm đó là, dược liệu trong nước hiện nay vẫn chưa được gọi đúng nguồn gốc xuất xứ. Trên bao bì đóng gói các sản phẩm dược liệu trong nước ghi nguồn gốc là "Nam", dược liệu nhập khẩu nước ngoài được ghi là "Bắc". Còn thủ tục thanh toán bảo hiểm y tế hướng dẫn ghi ký hiệu nguồn gốc vị thuốc được nuôi trồng, khai thác từ nước ngoài là "B", các vị thuốc được nuôi trồng, khai thác trong nước là "N". Việc ghi tên như trên khiến người sử dụng không nhận biết được dược liệu trồng trong nước để lựa chọn sử dụng, dễ gây nhầm lẫn; đơn vị sản xuất, kinh doanh không quảng bá được sản phẩm; cơ quan quản lý khó truy xuất nguồn gốc.
Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền (Bộ Y tế) cho biết, việc ghi nguồn gốc như trên là do thói quen, và cần phải viết rõ nguồn gốc dược liệu là Việt Nam hay nhập khẩu từ nước ngoài. Hiện nay đã có một số vùng trồng cây thuốc có nguồn gốc nước ngoài (như đương quy, huyền sâm, xuyên khung...), do đó cũng phải coi các dược liệu này là trồng trong nước chứ không phải dược liệu nhập khẩu. Nhiều chuyên gia cho rằng, dược liệu trồng trong nước phải được ghi rõ ràng nguồn gốc là Việt Nam, ghi chỉ dẫn địa lý đối với những cây dược liệu đã được cấp chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý để khẳng định thương hiệu, bản quyền như nhiều hàng hóa khác sản xuất trong nước. Việc xác định nguồn gốc không ảnh hưởng công tác điều trị, kê đơn, sử dụng dược liệu.
Nghị định 89/2006/NĐ-CP về nhãn hàng hóa nêu rõ dược liệu là hàng hóa và trên nhãn hàng bắt buộc phải có thông tin xuất xứ. Xuất xứ hàng hóa là nước hoặc vùng lãnh thổ nơi sản xuất ra toàn bộ hàng hóa đó. Do đó, Bộ Y tế cần hướng dẫn thống nhất ghi nguồn gốc dược liệu, vị thuốc trồng trong nước đúng với quy định nêu trên. Người sử dụng cần được chỉ dẫn một cách rõ ràng nguồn gốc xuất xứ của dược liệu.